Hangi Motoru ve Tekneyi Tercih Etmeliyiz?

Önce bir teknem olsun ayağımı yerden kessin mantığı ile tekne satın alınır, lakin kazın ayağı öyle değildir. Artık civciv yumurtadan çıkmıştır. Şimdi daha uzaklara gitmek, sadece adını duyduğumuz yakın koyları keşfetmek, üstelik bunları yaparken birazda zevk yapmak gerekmektedir. Bu işleri kürekle yapmak  zamanın en bol şey olduğu, insanların teknolojinin nimetleri ile yeni tanışmaya başladıkları dedelerimizden kalma siyah-beyaz fotoğrafların devrinde kalmıştır. Yani şimdi sıra bir motor edinmeye gelmiştir.

Bu uğurda internet siteleri gezilir, eş-dost-arkadaşlara fikir sorulur, bilgisayar başında forumlarda dolaşmaktan gözlerimiz kan çanağına döner. Dönüp dolaştıkça ve konunun derinlerine indikçe aklımız karışır ve meşhur hangi motoru almalı sorusu daha da vahim bir hal alır. Bu soru çok önemli olmakla beraber aslında her tekne sahibinin kendi kriterlerini dikkate alması durumunda kısa sürede etkin bir çözüm üretmesi mümkündür. Peki nedir bu kriterler ,

1- Teknenin cinsi

2- Teknenin kullanım süresi, dönemi ve coğrafi şartlar

3- Teknenin kullanım amacı

4- Tekne sahibinin bu işe ayırdığı bütçe

5- Tekne sahibinin teknik bilgi seviyesi ve bölgedeki teknik servis imkanları

Bu kriterleri kısaca açarsak ;

1- Teknenin Cinsi : Bildiğiniz üzere tekneler temel olarak şişme botlar gibi yumuşak gövdeliler ve ahşap, fiber, alüminyum gibi  maddelerden yapılmış sert gövdeliler olmak üzere ikiye ayrılır. Eğer bir şişme botumuz varsa alacağımız motor % 99 ihtimalle ” kısa  şaft ” dediğimiz türde benzinli bir ” outboard “yani dıştan takma olacaktır. Şişme botların hafif yapılarından dolayı özellikle iç sularda elektrikli motorlar son dönemlerde yaygın olarak kullanılmaya başlansa da  suyun ortasında ne zaman biteceği belirsiz koskoca aküleri taşıma ve tekrar tekrar şarj etme  zahmeti bu motorları düşünenlerin önünde  kocaman bir soru işareti olarak durmaktadır. Yasalara göre içme suyu havzalarında elektrikli  dışında kalan motorların kullanımı yasak olmasına rağmen, hiçbir denetimin olmamasıda elektrikli motorlara ikinci darbeyi vurmaktadır. Diğer ve bence en önemli handikap ise elektrikli motorların özellikle sert havalarda ürettikleri gücün yetersiz kalması nedeniyle can ve mal emniyetini tehlikeye düşürmesidir.

Eğer teknemiz  ahşap, fiber yada alüminyum gibi sert materyallerden imal edilmişse cevabını vereceğimiz sorular biraz daha artmaktadır.  Bu tip teknelerde dıştan takma kadar ” inboard ” yani  içten takma motor kullanımı da yaygındır.  Aynı tekneye onu suyun üzerinde sekerek kaydıracak kadar   güçlü bir dıştan takma yada uzaklardan duyulan  tak-tak-tak sesleri eşliğinde salına salına götürebilecek dizel yakıtlı bir içten takma takabiliriz.  Aşağıda sayılan diğer kriterler hangi motor sorusunun cevabını bulmanıza yardımcı olacaktır.

2- Teknenin Kullanım Süresi, Dönemi ve Coğrafi Şartlar ; Pekçok tekne sahibi değişik nedenlerle teknelerini her sene uzun süreler kullanamazlar. Hatta bırakın kullanmayı hayat kargaşası içinde uzun süreler tekneleri akıllarına bile gelmez. İşyerinden senede 15 gün izin alabilen ve bunun 1 haftasını olsun teknesi ile yaşamak isteyen pek çok insan tanımışımdır. Hatta bunlardan biriside birkaç sene öncesine kadar bendim. Eğer teknenizi senenin çok sınırlı bir bölümünde kullanmak ve sonra unutmak durumundaysanız motor seçiminiz ihtiyacınızı karşılayacak min. düzeyde olmalıdır. Bundan ötesi biraz ölü yatırım olmaktadır. Tam tersi olarak, bu sürecin Ege yada Akdeniz’ de yaşayan şanslı bir genç emekli için ne kdara uzun olduğunu tahmin edebilirsiniz. Şimdi ekonomik koşulları zorlayarak ve diğer kriterleride dikkate alarak alınabilecek en iyi motoru alma zamanıdır.

Teknemizi kullanacağımız dönem genellikle yaz aylarıdır. Yani havalar daha sakin, deniz nispeten usludur. İstisna olarak kış şartlarında kullanım daha yaygın olacaksa tercih mümkünse güçlü bir dizel içten takma olmalıdır.  Aynı şekilde coğrafi şartlar motor seçiminde oldukça önemli bir etkendir. Akdeniz’ de fazla fazla yeten bir motorun Karadeniz’ in hırçın sularında teknemizi sadece olduğu yerde tutabilme ihtimalini akıldan çıkartmamalıyız.

3- Teknenin Kullanım Amacı : Motoru takacağımız tekneyi çoğunlukla ne amaçla kullanacağımız oldukça önemlidir. Örneğin genellikle gezme ve balık amaçlı kullanılacak,  uzun sürelerle çalışacak, uzun mesafeler katedecek bir tekne için genellikle yanlış seçim olan çok yüksek beygir gücüne sahip bir dıştan takma motor, ticari  olarak kullanılacak bir parasailing teknesi için vazgeçilmez bir unsurdur.

4- Tekne Sahibinin Bu İşe Ayırdığı Bütçe ; Hangi motor sorusunu cevaplarken  pek çoğumuzu en çok etkileyen kriter bu olsa gerek. Günümüzde tekne motorları gitgide ucuzlasa da tekneye verdiğimiz rakam, motorun yanında oldukça sönük kalmaktadır.  Şahsi düşüncem her ne olursa olsun bu bütçe rakamını mümkün olduğunca yüksek tutmak yönündedir. Gerekiyorsa motor alımınızı 1-2 sezon erteleyin ama doğru motoru alın. Şimdi falanca motoru alayım, seneye onu satıp bir üst model yada bilmem kaç beygir olanını alırım düşüncesi hep can yakmıştır. Özellikle sıfır motorlar alınıp, suya girdiği andan itibaren, ipi çekilip çalıştırılmamış olsalar  dahi çok ciddi değer kaybı yaşarlar. Bu noktada ikinci el motorlar hemen akla gelecektir. Tabi ki temiz kullanılmış bakımlı bir motor gönül rahatlığı ile alınabilir. Ancak bu kouda genel bilgi eksikliği ve kötü niyetli kişilerin de varolduğunu dikkate alırsan atasözümüzde olduğu gibi yoğurdu üfleyerek yemeliyiz. İkinci el motor alacaksak mümkünse tanıdık bildik birinden, mutlaka bir servise göstererek almalıyız. Alacağınız motorun yasal olup olmadığınıda ayrıca kontrol etmelisiniz.

Ayrıca kullanacağınız motorun periyodik bakımları ve olası arıza onarımları için değişik zamanlarda servis ihtiyacı olacağını unutmayın. Tekneyi kullanacağınız bölgede yetkili servisi bulunan bir markayı tercih ederseniz uzun dönemde pek çok ilave masraf ve angaryalardan kurtulabilirsiniz.

Sonuç ; Doğru motoru seçmede anahtar cümle ” ihtiyacını doğru belirleme” dir. Hangi motor diye kendinize sormadan  önce yukarıdaki kriterleri dikkate alarak iyice düşünün ve ekonomik şartlarınızın elverdiği en iyi motoru alın ( fazlasını değil ). Her alım-satım bütçenize bir açık demektir. Ayrıca alacağınız motora bir noktadan sonra cannızı emanet edeceğinizi ve denizin şakasının olmadığınıda unutmayın lütfen